Metoda Vojta
Metodę tę opracował na podstawie wieloletnich doświadczeń czeski neurolog prof. Vaclav Vojta.
Metoda ta zakłada, że rozwój ruchowy człowieka jest zdeterminowany genetycznie i realizowany jest od momentu poczęcia. Osiągniecie poszczególnych etapów lokomocji odbywa się całkowicie automatycznie. Obserwacja noworodków i niemowląt pozwoliła stworzyć idealny wzorzec motorycznego rozwoju dziecka, który zawiera poszczególne ramy czasowe występowania poszczególnych umiejętności ruchowych oraz odpowiednia ich jakość.
Wskazania do koncepcji metody Vojty:
– zaburzenia ośrodkowej koordynacji nerwowej (ZOKN),
– ZOKN, w tym mózgowe porażenie dziecięce,
– ZOKN z asymetrią,
– kręcz szyi pochodzenia mięśniowego i neurogennego,
– niedowłady i porażenia kończyn,
– rozszczep kręgosłupa, wodogłowie, przepuklina oponowo – rdzeniowa,
– miopatie uwarunkowane genetycznie,
– wady wrodzone – choroby mięśni i artrogrypozy,
– zespół Downa i inne zespoły wiotkie,
– opóźnienie rozwoju psychoruchowego,
– wady postawy – skoliozy, wady stóp,
– dysplazja stawu biodrowego.
Sygnały alarmowe w rozwoju dziecka pozycji leżenia na plecach:
– odginanie główki do tyłu,
– tendencja do skręcania główki w jedna stronę,
– asymetria tułowia, często połączona z asymetria główki,
– brak przylegania pleców do podłoża – „mostki”,
– sztywne układanie ramion, przyciskanie do podłoża, skręcanie do wewnątrz lub na zewnątrz (bywa połączone z odginaniem główki),
– mocne zaciskanie jednej lub obu piąstek, szczególnie po szóstym tygodniu życia,
– prężenie jednej lub obu nóżek, krzyżowanie i lub skręcanie do wewnątrz, ułożenie „żabki”,
– słabsza aktywność jednej strony ciała,
– brak lub słabsze wodzenie oczu za zabawką szczególnie po drugim miesiącu życia,
– „przelewanie” się dziecka.
Sygnały alarmowe w rozwoju dziecka pozycji leżenia na brzuchu:
– brak unoszenia główki i lub przekładania na drugi policzek, szczególnie po szóstym miesiącu życia,
– tendencja do układania główki na jedna stronę,
– unoszenie główki bez podparcia na raczkach, unoszenie poprzez odginanie tułowia,
– asymetria ustawienia główki i lub tułowia,
– podpór na wyprostowanych łokciach i zaciśniętych piąstkach, skrecanie raczek do wewnątrz,
– słabsza aktywność jednej strony ciała,
– prężenie jednej lub obu nóżek, krzyżowanie i lub skręcanie do wewnątrz, ułożenie „żabki”,
– przelewanie” się dziecka.
Rolą terapeuty w metodzie Vojty jest określenie problemu głównego dziecka, wyznaczenie pierwszego celu oraz dobranie programu ćwiczeń. Kluczem do sukcesu jest jednak systematyczna praca rodziców.